داستان از این قرار است که وقتی ما وارد مجلس شدیم دو جریان سفت و سخت مقابل هم صف آرایی کردند، این توصیفی که در سوال آمد کاملا درست است. تقریبا هر دو گروه جار و جنجال می‌کردند که فقط ما هستیم. یک جریان آمده بود که دولت دوم در پارلمان باشد و یک جریان هم آمده بود‌ که ریشه دولت آقای روحانی را در انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۹۶ بزند. یعنی هر دو گروه عرصه پارلمان را صفر و صد می‌دیدند اما مجموعه‌ای از نمایندگان این وسط بودند که ضمن اعتقاد به حمایت از دولت ولی وظیفه نمایندگی که به آن قسم خوردند را نمی‌خواستند فراموش کنند. اینها منتج به این شد که کم کم رویکرد یک جریان اعتدالی در پارلمان شکل بگیرد. جریانی که با دولت نه دشمنی دارد و نه عقد اخوت بسته است. این جریان می‌خواهد کار پارلمانی خود را انجام دهد و در عین حال کمک حال دولت باشد. فراکسیون مستقلان ولایی از این جهت تشکیل شد و معنای مستقل هم در واقع استقلال از دو طیف یاد شده بود. یادم می‌آید روزهای اول به سختی جمع ما به ۱۰ تا ۱۲ نفر می‌رسید ولی تئوری‌هایمان را مطرح کردیم، گفتیم که می‌خواهیم کار کنیم و چوب لای چرخ دولت نگذاریم بلکه به دستگاه اجرایی کمک کنیم و اگر جایی دولت خطا و اشتباه کرد حرف‌هایمان را در قالب نقد منصفانه به تعبیر رهبر معظم انقلاب به دولت یادآور شویم بنابراین نه یک فراکسیون مزاحم و نه یک فراکسیون گوش به فرمان دولت هستیم.

در واقع همانطور که گفتید بعد از آغاز کار مجلس ایده تشکیل فراکسیون سوم در پارلمان تقویت شد حال آنکه روزهای ابتدایی شما از اعضای فراکسیون ولایت محسوب می‌شدید درست است؟

خیر. من کم کم به وقایع اشاره می‌کنم‌ تا ببینید چه اتفاقی افتاد. ما آقای لاریجانی را شایسته‌ترین فرد برای ریاست مجلس می‌دانستیم اما همان موقع یک اشتباه و خطایی صورت گرفت که یک روز مانده به انتخابات هیات‌رئیسه آقای لاریجانی از تشکیل فراکسیون ولایت سخن گفت. این مساله باعث شد شب منتهی به انتخابات هیات‌رئیسه مجلس همه چیز از هم به پاشد. حقیقت را هم بگویم؛ یکی از کسانی که قهر کرد من بودم و از جلسه بیرون آمدم چون قرار بود ما اعلام تشکیل فراکسیون مان بعد از انتخاب رئیس مجلس باشد. سوال و گله ما از آقای لاریجانی هم این بود که چرا یک شب قبل از انتخابات هیات‌رئیسه این را مطرح کردید که این مساله به نام یک عده دیگری ضبط و ثبت شود. دوباره همان شب دوستان جلسه گذاشتند برای اینکه اختلاف زیاد نشود و فردا آقای لاریجانی برای ریاست مجلس رای بیاورد از ما خواهش کردند که کوتاه بیاییم. برای همین ما دیگر حرفی نزدیم بنابراین ما قبل از انتخاب رئیس مجلس چیزی به نام فراکسیون حتی تحت عنوان ولایت نداشتیم. در واقع روز قبل از انتخابات هیات‌رئیسه موقت در سالن مشروطه اعلام تشکیل فراکسیون ولایت انجام شد حال آنکه ما تا آن زمان زیر بار چنین مساله‌ای نرفتیم. یعنی تئوری خودمان را داشتیم.
بعد از انتخابات مجلس شورای اسلامی جلسه که می‌گذاشتیم می‌گفتم احساس می‌کنم منتخبانی که به مجلس راه پیدا کردند یا صفرند یا صد و این خوب نیست چون ما به مردم تعهد دادیم که مدافع حقوق آنها باشیم. دولت هم که ‌قطعا خطاهایی دارد و باید کنترل شود در عین حال قانون اساسی نیز باید اجرا شود. همه اینها با هم جمع‌بندی شد که فراکسیون مستقلین شکل گرفت. من فکر می‌کنم تقریبا فراکسیون مستقلین در حال محو کردن دو فراکسیون دیگر است و اثری از آنها نخواهد بود یعنی قدرتی که کار تشکیلاتی مثل فراکسیون مستقلین انجام دهند را ندارند یا نتوانستند نشان دهند و از این طرف ما خیلی قوی داریم کار می‌کنیم برنامه‌های متنوع و متعدد در دستورکار داریم به اجرا در‌می‌آوریم. در مجموع فراکسیون مستقلین روز به روز بر جاذبه‌ها و تعداد اعضایش دارد اضافه می‌شود.

این برنامه‌ها شامل چه مواردی است که نشان می‌دهد شما قوی‌تر از دو فراکسیون نمایندگان ولایی و امید عمل می‌کنید؟

فراکسیون مستقلین دنبال کار و کار و کار است. ما کار می‌کنیم، ما دائم وزرایی که نمایندگان با آنها کار دارند را یا به مجلس می‌آوریم یا نمایندگان را به پیش وزرا می‌بریم. یعنی آن خطری که احساس می‌کردیم مجلس دچار سیاست زدگی صرف شود از آن گذشتیم. در جلسات ما، از یک ساعت شاید ۱۰ دقیقه‌اش بحث سیاسی نمی‌شود. بیشتر بحث‌های کاری است. به‌عنوان کسی که نمایندگان ‌پیش من می‌آیند و نام آنها را می‌نویسم و عمده برنامه‌ها را من هدایت می‌کنم می‌گویم واقعا ما الان خیلی متقاضی داریم و ان‌شاءالله در خرداد ۹۶ دوباره مجمع خود را برگزار می‌کنیم و دوباره عضوگیری قطعی انجام می‌دهیم یعنی در خرداد ۹۶ اعضای شورای مرکزی ما دوباره میثاق نامه امضا می‌کنند و سال ۹۶ ما دیگر با میثاق نامه شروع می‌کنیم.

فکر می‌کنید تعداد امضاکنندگان میثاق‌نامه فراکسیون مستقلین ولایی به چند نفر برسد؟

ما روز اولی که فراکسیون را شروع کردیم مقداری اختلاف نظر داشتیم شخصا معتقد بودم و می‌گفتم ما ۱۰ نفر باشیم ولی ۱۰ نفر باشیم. یعنی حرف مان حرف باشد اگر ۷ نفر درباره یک موضوع نظری داشتند ۳ نفر دیگر هم باید با اکثریت همراه شوند. آن زمان من خیلی دنبال کمیت نبودم، الان کمیت تعداد اعضای فراکسیون اضافه شده و جلسات ما را بالای ۱۳۰ نماینده شرکت می‌کنند چون مشی ما اعتدالی است و روی یک موضوع اجبار و نمایندگان را محدود نمی‌کنیم با ما همراه باشند. ما می‌خواهیم در سال ۹۶ یک بازیافتی انجام دهیم و یاران واقعی را ببینیم. الان خط مشی فراکسیون مستقلان مشخص شده و همه ما را محک زدند. ما آقای لاریجانی را شایسته ریاست بر مجلس می‌دانیم یک بار به آقای لاریجانی گفتم «شما فکر می‌کنید ما دنبال ریاست شما هستیم از شما چیزی می‌خواهیم؟ هیچی نمی‌خواهیم آخرت مان را هم به هیچ‌چیزی نمی‌فروشیم. اگر شما را شایسته‌تر نمی‌دیدیم پشت سرت نمی‌آمدیم.»

پس شما رمز اقبال به فراکسیون مستقلین ولایی را پرکاری و با برنامه بودن می‌دانید؟

نمایندگان می‌بینند در فراکسیون‌های دیگر فقط دعواست یعنی یا دارند نقشه می‌ریزند چه طور دعوا کنند یا نقشه می‌چینند چه طور کسی را رئیس کنند و اصلا در فکر پیگیری و حل مشکلات مردم نیستند. ما الان کمیته‌های فراکسیون را فعال و آنها را مکلف کردیم که طرح اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بیاورند و لوایحی را هم که دولت می‌دهد نقد و بررسی آن را در فراکسیون گذاشتیم. در مجموع چون مشی فراکسیون اعتدالی است و دگماتیسم دنبال هیچ داستانی نیست و از آنجا که فقط مباحث کاری را دنبال می‌کند خیلی طرفدار دارد.

برخی‌می‌گویند چون شخصیت‌های برجسته سیاسی در مجلس دهم نسبت به ادوار گذشته کمتر شده است ضعف در عملکرد مجلس دهم مشهود است اما شما می‌گویید فضا کارشناسی‌تر جلو می‌رود چون دارد از فضاهای سیاسی دور می‌شود، همین طور است؟

مجلس نهم خیلی غرق در سیاست شده بود. به‌طور قاطع می‌گویم دو سال آخر مجلس نهم وحشتناک‌ترین مجلس سیاسی دنیا بود. از صبح تا شب دعوا بود. معتقدم مجلس دهم الان دارد مقداری پیمودن مسیرش بهتر می‌شود. رسیدگی به برنامه ششم را مثال می‌زنم. دولت لایحه را ننوشت. نمی‌گویم آنچه مجلس نوشت خیلی عالی است ولی ‌انتظار نداشتم که اینقدر خوب در‌بیاید. یعنی نشان داد که خوب دارد روی آن کار می‌شود. بودجه سال ۹۶ با همه ضعف‌هایی که داشت یکی از بودجه‌ها بود. برای اولین بار سیاست‌های پولی کشور را به هم نریختیم. در حوزه ارزی چه اتفاقات خوبی افتاد. اینکه ما به بازار اجازه چه کارهایی را دادیم.

قبل از آغاز کار مجلس دهم، صحبت از این می‌شد که مجلس ششمی‌در راه است چه طور این اتفاق نیفتاد؟

وقتی به کاندیداهای مجلس دهم می‌گفتند انگلیسی خیلی هم دور از انتظار نبود که دوره ششم را برای عملکرد مجلس دهم پیش‌بینی کنند. حالا خدا پدرشان را بیامرزد که گفتند مجلس ششم در راه است نگفتند مجلسی آمریکایی روی کار آمد اما وقتی دوره دهم آغاز شد همه دیدند که خیلی معقول و منطقی کارها دارد پیش می‌رود. نمی‌گویم تنش و دعوا اصلا نیست ولی نسبت به دوره گذشته خیلی کمتر است. چند نماینده‌ای از مجلس نهم ماندند و یکی دو نفر هم جدید آمدند و حال و هوای معروف شدن دارند انجام برخی کارها از جانب آنها طبیعی است در همه مجالس هم بود.

نقش آقای لاریجانی چقدر بود در اینکه مجلس ششم تکرار نشود؟

واقعا آقای لاریجانی سرمایه نظام و انقلاب است. او بسیار بسیار خوب و مسلط و ماهرانه مجلس را هدایت می‌کند. روز آخر رسیدگی به لایحه بودجه قرار بود قاعده ارزش افزوده عوض شود. با وجودی که همه مجلس اصرار داشتند مالیات ارزش افزوده از مصرف کننده اخذ شود آقای لاریجانی اعلام کرد جلسه غیرعلنی شود یک ساعت و نیم بحث شد. البته من این کار را اشتباه می‌دانستم اما موج غالب مجلس می‌خواست روال اخذ مالیات ارزش افزوده را عوض کند وقتی جلسه غیرعلنی شد و نمایندگان موافق و مخالف درباره موضوع صحبت کردند و شخص آقای لاریجانی جمع‌بندی کرد و در واقع ماهرانه نظرها را تغییر کرد. حتی آقای دکتر قوامی‌پیشنهاد دهنده طرح از نظر خودش برگشت. این هنر است و هر کسی این هنر را ندارد. آقای دکتر لاریجانی وقت، انرژی و زمان گذاشت اما نگذاشت که یک کار خرابی در کشور انجام شود.

وزن‌کشی‌های‌فراکسیون‌های سیاسی مجلس در بزنگاه‌ها و تصمیم‌گیری‌های سیاسی مشخص می‌شود در همین مدت یک سال از آغاز کار مجلس دهم ۳ رای اعتماد به وزیر وزرش و جوانان، آموزش و پرورش و فرهنگ و ارشاد اسلامی و یک جلسه استیضاح وزیر راه و شهرسازی برگزار شد یک عدد ۷۴ مخالف دائم در استیضاح‌ها و رای اعتمادها به چشم می‌خورد که در واقع این عدد نشان دهنده وزن مخالفان و منتقدان سرسخت دولت یازدهم در مجلس دهم است! البته تا قبل از این وزن کشی‌ها اصولگرایان می‌گفتند اکثریت کرسی‌های هیات‌رئیسه مجلس و مدیریت کمیسیون‌های تخصصی را به دست آوردیم بنابراین ما اکثریت هستیم، اصلاح‌طلبان بعد از جلسات استیضاح و رای اعتماد برهان و دلیل و استدلال آوردند که ما اکثریتیم چون نظر ما غالب شد، نظر شما چیست؟

اولا منتقدان شدید و سرسخت دولت در بیشترین حالت به ۲۵ نفر در مجلس می‌رسند. ۵۰ نفر تقریبا وسط و تابع شرایط جو هستند. بقیه معتدلند. من خودم استیضاح کننده آقای آخوندی بودم اما تابع نظر فراکسیون شدم، بیانیه دادیم و نظر فراکسیون را برگرداندیم. در صورتی که اگر من صحبت می‌کردم آقای آخوندی از وزارت می‌افتاد، منتها فراکسیون آمد شرایطی را تبیین کرد ما منصرف شدیم کمک هم کردیم که آقای آخوندی از وزارت نیفتد. الان می‌گویم هیچ استیضاحی رای نخواهد آورد ‌الان عمده استیضاح‌ها سیاسی است چون تا آخر دولت یازدهم حدود ۵ ماه زمان باقی است در این مدت استیضاح وزیر معنا ندارد. الان فراکسیون مستقلین ولایی به جایی رسیده که به لطف خدا می‌تواند همه اینها را جمع کند. خیلی از چهره‌های هر دو جناح در جلسات فراکسیون مستقلین ولایی می‌آیند. آنها فقط به صرف دریافت یک پیامک می‌آیند و در طرح بحث‌ها نیز همراهی و کمک می‌کنند.

در واقع میزان در اختیار گرفتن کرسی ریاست کمیسیون‌ها و عبور دادن وزرا از جلسات رای اعتماد و استیضاح معیار نمی‌شود که فراکسیونی درباره اکثریت بودن خود صحبت کند؟

خیر، باید انتخابات هیات‌رئیسه مجلس و انتخابات هیات‌رئیسه کمیسیون‌ها در سال دوم را دید. مجامع عمومی فراکسیون‌ها برگزار شود ما آن زمان می‌گوییم که سکان مدیریت هیات‌رئیسه مجلس و کمیسیون‌ها به دست چه فراکسیونی خواهد بود.

یعنی متفاوت از سال اول کار مجلس دهم خواهد بود؟

بله، نظر من این است. الان کسانی که برای هیات‌رئیسه کاندیدا هستند با ما صحبت می‌کنند و می‌گویند «در جلسات فراکسیون مستقلین ولایی می‌آییم در عوض شما نیز برجسته و پررنگ نشان دهید چون امید ما به شماست.» برخی که الان رئیس یا عضو هیات‌رئیسه کمیسیون‌ها هستند به‌رغم آنکه از ابتدا می‌گفتند خط و مشی‌شان با ما فرق می‌کند الان در جلسات ما غیبت ندارند چون می‌گویند به رای فراکسیون مستقلین ولایی نیاز دارند و اگر فراکسیون مستقلین حمایت نکند سال آینده رای نمی‌آوریم. این نشان می‌دهد فراکسیون مستقلان ولایی توانسته خودش را جا بیندازد.

یعنی از الان رایزنی‌ها برای انتخابات هیات‌رئیسه سال دوم مجلس و انتخاب اعضای هیات‌رئیسه کمیسیون‌های تخصصی شروع شده است؟

بله. مگر می‌شود شروع نشود.

انتخابات شوراهای شهر و روستا نیز در پیش است و مجلس وظیفه نظارت بر آن انتخابات را برعهده دارد. نقدهایی به عملکرد مجلس نهم در این زمینه وجود داشت که خیلی در تایید صلاحیت نامزدها سخت گرفت حتی آقای محسن هاشمی ردصلاحیت شد اما الان اصولگرایان دغدغه دارند می‌گویند هیأت اجرایی و نظارت از یک گرایش سیاسی هستند و این مساله سلامت انتخابات را تهدید می‌کند. به نظر شما مجلس چه کار خواهد کرد تا از این وضعیت با سربلندی خارج شود؟

عین مجالس قبل خیلی خوب نظارت بر انتخابات شوراها انجام می‌شود. این اطمینان خاطر را به کاندیداها بدهم که هیأت‌های نظارت براساس قانون عمل خواهند کرد و دغدغه‌ای درباره ردصلاحیت‌های کیلویی نداشته باشند.

یک نکته‌ای را هم آقای عارف اخیرا مطرح کرد و گفت کسانی را که‌ در لیست امید گذاشتیم حالا از ما طلبکار شده‌اند. در واقع خطاب ایشان به شما و برخی دوستان دیگری است که با اسم لیست امید رای آوردند اما امروز به اصلاح‌طلبان طعنه می‌زنند که نظر آنها در مجلس غالب است و اصلاح‌طلبان گفتمان شان ذیل فراکسیون مستقلان ولایی تعریف می‌شود. پاسخ شما چیست؟

اجازه دهید که درباره آقای عارف اظهارنظر نکنیم چون یک بار صحبت کردم خیلی به آقای عارف برخورد. حالا ما کار می‌کنیم آنها هم کار کنند. اما یک نکته‌ای را هم بگویم که ما لیست امید نرفتیم لیست امید آمد از نام ما استفاده کرد چون فکر می‌کنند اگر لیست امید نبود ما رای نمی‌آوردیم. حداقل من درباره خودم به صراحت می‌گویم چنین تصوری غلط و اشتباه است.

آقای عارف یک طرف ادعای رجل سیاسی بودن و کسب کرسی ریاست‌جمهوری داشت. آقای حاجی بابایی هم این دوره جلو آمد و برای کاندیداتوری در انتخابات پا پیش گذاشت. چه طور کسانی که داعیه مدیریت امور اجرایی کشور را دارند در حوزه پارلمانی نتوانستند قوی عمل کنند به‌طوری که از شمار اعضای فراکسیون‌های آنها روز به روز کاسته و بر تعداد اعضای فراکسیون مستقلین ولایی افزوده می‌شود؟

اگر منصفانه بگویم فضای داخل مجلس با بیرون مجلس فرق می‌کند. خواص و عوام دو داستان جدا از هم هستند. اما در مجموع این مساله نشان می‌دهد که یک جای کار می‌لنگد. عرض کردم شناخت خوبی از مجلس ندارند. رمز موفقیت فراکسیون مستقلین ولایی این است که شناخت خوبی از مجلس و نمایندگان دارد و متناسب با ذائقه آنها عمل می‌کند. در مجلس نمی‌شود ریاستی عمل کرد چون رئیس و مرئوسی نیست. در واقع کسی کارمند کس دیگر نیست. هنوز این موضوع برای آنها جا نیفتاده است. یعنی عدم موفقیت فراکسیون امید و فراکسیون نمایندگان ولایی در مجلس این است که به اعضای خود به چشم کارمند نگاه می‌کنند اما فراکسیون مستقلان ولایی چنین دیدگاهی ندارد و اعضای خود را به‌عنوان یک عضو موثر می‌بیند. حتی در جلسات صبحانه کاری فراکسیون به همه جوانب توجه داریم. می‌گویم چند نوع بیاورند که اگر کسی مثلا شیر نمی‌خورد چای بنوشد. در واقع سعی می‌کنیم تمام نظرات و دیدگاه‌های اعضای فراکسیون را پاسخگو باشیم. حالا ما داریم برای طرح بحث در داخل فراکسیون برنامه ثبت‌نام الکترونیکی می‌گذاریم. یعنی خیلی داستان مدیریت فراکسیون‌ها با هم فرق می‌کند. احساس ما این است که نمایندگان را می‌شناسیم از مشکلات نمایندگان خبر داریم، متناسب با آن داریم عمل می‌کنیم و شکل کار رئیس و مرئوسی نیست.

دوره نهم فراکسیون رهرو‌ان برنامه‌ای برای اثرگذاری بیرون پارلمانی داشت و می‌خواست حزب تشکیل دهد؛ آیا این دوره هم چنین وضعیتی وجود دارد؟

خیر چنین حزبی نمی‌تواند شکل بگیرد چون اعضایش چهار سال هستند و معلوم نیست این اعضا چهار سال بعد در مجلس خواهند بود یا خیر. کارکرد فراکسیون داخل مجلس است بنابراین با کارکرد خارج مجلس همخوانی ندارد.

فراکسیون مستقلین ولایی آیا برنامه‌ای برای انتخابات ریاست‌جمهوری و اعلام موضع در آن رابطه دارد یا خیر؟

من خیلی موافق این کار نیستم.

یعنی بیانیه‌ای در حمایت از نامزدی خاص نمی‌دهید؟

البته فراکسیون تصمیم می‌گیرد ولی من به شخصه موافق این کار نیستم.

وقتی می‌گویید از الان در حال رایزنی برای انتخابات هیات‌رئیسه سال دوم مجلس و کمیسیون‌های تخصصی هستید صحبتی درباره نوع رفتار فراکسیون در انتخابات ریاست‌جمهوری نشده است؟

سعی می‌کنیم خیلی ورودی نداشته باشیم گرچه در استراتژی کلی ما حامی‌آقای روحانی هستیم. ضمن آنکه جز آقای روحانی بعید می‌دانم کس دیگری مدنظر فراکسیون باشد. شاید از نامزدها دعوت کنیم و حرف آنها را بشنویم اما اینکه بخواهیم حمایت کنیم خیلی بعید است.

منبع:مثلث